ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ವಿಕಾಸದ ವಿಳಂಬಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು

ಪ್ರತಿ ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಏನಿಲ್ಲವಾದರೂ ತಮ್ಮ ಮಗುವಿಗೆ ಆತ್ಯುತಮವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಮಗುವಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ವಿಳಂಬದ ಆರಂಭಿಕ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವರಿಂದ ಜೀವನ ಪರ್ಯಂತ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬ ಎಂದರೇನು?

ಪ್ರತಿ ಮಗುವು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಅವನ/ಅವಳ ಸ್ವಂತ ವೇಗದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಿಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶ್ರೇಣಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಸೂಚಿಸುವ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಅದೇ ವಯಸ್ಸಿನ ಇತರ ಮಕ್ಕಳು ಅದೇ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಈ ವಿಳಂಬಗಳು ಗಂಭೀರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳು ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ ತಮ್ಮ ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆರಂಭಿಕ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮತ್ತು ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಇದಾಕೆ ಮೂಲಕಾರಣ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಶಿಶುಗಳು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ ಅಂದು ತಿಳಿದಿರುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೆಲವು ಮಕ್ಕಳು 9 ತಿಂಗಳ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲು ಕಲಿತರೆ ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನು 15 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಇರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಎರಡು ಮಕ್ಕಳು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಇಂತಹ ಸಣ್ಣ ಸಮಯದ ಅಂತರಗಳು ಕಾಳಜಿಗೆ ಕಾರಣವಲ್ಲ.

ಒಂದು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬವೆಂದರೆ ಅದು ಕೇವಲ ಇತರ ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತ ನಿದಾನವಾಗಿರುವುದೊಂದೇ ಅಲ್ಲ. ಇದು ತನ್ನ ವಯಸ್ಸಿನ ಇತರ ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕೌಶಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಂದಗತಿಯಿಂದ ಇರುವುದು.

4 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಮಕಾಡೆ ಆಗದೆ ಇರುವ ಮಗುವು ಒಂದು ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮಂದಗತಿಯಿಂದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅಂಗಾತ ಮಲಗಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದೆ ಇರುವುದು ಅಥವಾ ಅವನು ತೆವಳದೆ ಇರುವುದು, ಅವನು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮೋಟಾರ್ ಕೌಶಲ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬ ತೋರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇವೆಲ್ಲ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಶಿಶುಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪುಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ವಿಳಂಬದ ಕಾರಣಗಳು ಯಾವುವು?

ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬವನ್ನು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಯಾವಾಗ ಮಗುವು ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬವನ್ನು ತೋರುತದ್ದೆಯೋ, ಆಗ ಅದನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬವೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಶಿಶುಗಳು ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ:

•  ಅರಿವಿನ ಅಥವಾ ಚಿಂತನೆಯ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು: ಇದು ಆಲೋಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿಶುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ  ಮತ್ತು ಅವರ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕಿವಿಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೊಸ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನೋಡುತಿರುತ್ತವೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ದೊಡ್ಡ ಶಿಶುಗಳಲ್ಲಿ, ಎನಿಸುವುದು, ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು, ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು, ಇತ್ಯಾದಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
•  ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು: ಇದು ಒಬ್ಬರ ಭಾವನೆಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಯಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿಶುಗಳು ಬೇರೆ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ನಗುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಈ ಕೌಶಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ, ಸಹಾಯ ಕೇಳುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆತ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವಾಗುತ್ತದೆ.
•  ಮಾತು ಮತ್ತು ಬಹಶ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು: ಈ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ, ಮಕ್ಕಳು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆ ಬಳಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ತೊದಲುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಪುಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಂಡು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಉತ್ತರಿಸುವುದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
•  ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಮೋಟಾರ್ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು: ಇದು ದೊಡ್ಡ ಗುಂಪಿನ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು (ಸಮಗ್ರ ಮೋಟಾರ್) ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಗುಂಪಿನ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು (ಉತ್ತಮ ಮೋಟಾರ್) ಬಳಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಸಮಗ್ರ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು, ನಡೆಯಲು, ಜಿಗಿಯಲು, ಇತ್ಯಾದಿಗೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಉತ್ತಮ ಮೋಟಾರ್ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಲಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳು ಉತ್ತಮ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಬರೆಯಲು, ಸಣ್ಣ ಪಾತ್ರೆಯನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು, ಮತ್ತು ಬ್ಲಾಕ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
•  ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು: ಇದು ದೈನಂದಿನವಾಗಿ ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಕಾರ್ಯಗಳಾದ ತಿನ್ನುವುದು, ಕುಡಿಯುವುದು, ಮೂತ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದು, ಇತ್ಯಾದಿ. ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಬೆಳವಣಿಗೆ ವಿಳಂಬಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು ಕಾರಣವಾಗಿವೆ, ಮತ್ತು ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ:

•  ಹೆರಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ತೊಡಕುಗಳಾದ ಅಪಕ್ವ ಮಗು, ಕಡಿಮೆ ತೂಕದ ಮಗು
•  ಗರ್ಭವಾಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಮದ್ಯ ಸೇವನೆ ಮಾಡುವುದು
•  ಕಡಿಮೆ ಪೋಷಣೆಯ ತಾಯಿ
•  ದೀರ್ಘಕಾಲದ ರೋಗಗಳು

ಶಿಶುಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ವಿಳಂಬದ ಚಿಹ್ನೆಗಳೇನು?

ಅರಿವಿನ ವಿಳಂಬದ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಯಾವಾಗ ಗಮನಿಸಬಹುದೆಂದರೆ ಮಗುವು;

•  ಬಚ್ಚಿಟ್ಟಿರುವ ವಾತುಗಳನ್ನು ನೋಡದೆ ಇರುವುದು
•  ಕೈ ಬಿಸಿದರೆ ಸನ್ನೆಗಳಿಂದ ಉತ್ತರಿಸದೆ ಇರುವುದು
•  ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಬೆಟ್ಟು ಮಾಡಿ ತೋರಿಸದೆ ಇರುವುದು
•  ಸರಳ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸದೆ ಇರುವುದು
•  ಸಾಮಾನ್ಯ ವಸ್ತುಳದ ಚಮಚ, ಬ್ರಷ್ ಅನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೆ ಇರುವುದು.
•  ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಪದಗಳನ್ನು ಅನುಕರಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗುವುದು

ಸಾಮಜಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ವಿಳಂಬದ ಸಂಭಾವ್ಯ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

• . ವಯಸ್ಕರೊಂದಿಗೆ, ಪೋಷಕರೊಂದಿಗೆ, ಮತ್ತು ಇತರ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗುವುದು
• . ಅವನ/ಅವಳ ಹೆಸರನ್ನು ಕರೆದಾಗ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಲು ವಿಫಲವಾಗುವುದು
• . ಪರಿಚಿತಹ ಷಭಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗುವುದು
• ಮೋಟಾರ್ ವಿಳಂಬದ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಇಂತಹ ಮಗುವಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು
• ವಸ್ತುಗಳ ಗ್ರಹಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗುತ್ತದೆ
• ತಲೆ ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ
• 4 ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಾಯಿಗೆ ತರಲು ವಿಫಲವಾಗುತ್ತದೆ
• ಕಾಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ತಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ
• 7 ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಸಹಾಯವಿಲ್ಲದೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ
• 1 ವರ್ಷದ ನಂತರವೂ ತೆವಳುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ
• 18 ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ
• ಚಕ್ರದ ಆಟಿಕೆಯನ್ನು 2 ವರ್ಷಗಳಾದರು ತಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ
• ಮಗುವಿನಲ್ಲಿ ಭಾಷಣ ವಿಳಂಬ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಆತಂಕಕಾರಿ ಯಾವಾಗೆಂದರೆ
•  ಜೋರಾದ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ
•  ತೊದಲುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ
•  1 ವರ್ಷವಾದರೂ, ಮಾಮಾ, ಪಾಪಾ ನಂತಹ ಏಕ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ
• 2 ವರ್ಷಗಳಾದರೂ 2 ಪದಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ

ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ವಿಳಂಬದ ನಿರ್ವಹಣೆ

ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವಿಳಂಭಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲ. ಈ ವಿಳಂಬಗಳು ಕಲಿಕೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಆನುವಂಶಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಮಗುವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಕ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮಗುವಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿಳಂಬವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವಾಕ್ ವಿಧಾನ, ಭೌತಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ನಡವಳಿಕೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿ ನಷ್ಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಿಳಂಬವನ್ನು ಅನುಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ತಾಳ್ಮೆ ರೂಪಿಸುವಂತೆ ಒಬ್ಬರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

#babychakrakannada